Epoka: Pozytywizm
Pozytywizm - Epoka prozy (powieść, nowela). Rozczarowanie romantycznym entuzjazmem i postawą "mierz siły na zamiary". Wiara w naukę, postulaty scjentyzmu, pracy organicznej, pracy u podstaw - czyli reformy społeczeństwa i edukacji warstw niższych.
Postulaty stawiania sobie i realizowania realnych, praktycznych celów.
Nazwa pochodzi od "pozytywny", co w XIX wieku znaczyło: praktyczny, realny, rozsądny, życiowy. Bardzo pasuje do ducha epoki, a termin rozpowszechnił się za sprawą dzieła Augusta Comte'a pt: "Wykłady filozofii pozytywnej".
Ramy czasowe:
Europa:
1862 - Otto Bismarck zostaje. kanclerzem Prus,
1867 - powstanie monarchii Austro-Węgry,
1870 - wojna Francji i Prus,
1871 - powstanie Cesarstwa Niemieckiego,
1877 - woja Rosji z Turcją,
1893 - Przymierze Prus i Rosji.
Polska:
1864 - klęska powstania styczniowego,
1890 - umowna data początku Młodej Polski
Słowniczek - Agnostycyzm, minimalizm, monizm przyrodniczy, organicyzm, praktycyzm, relatywizm, realizm, scjentyzm, utylitaryzm...
czytaj dalej » "OJCIEC GORIOT" - HONORIUSZ BALZAC - akcja powieści rozgrywa się w Paryżu, w latach 20 ubiegłego stulecia. Poznajemy tytułowego bohatera - ojca Goriot - starego człowieka nędznie mieszkającego w pensjonacie pani Vauquer. Jest ubogi, przedwcześnie postarzały i bezgranicznie zakochany w swoich córkach...
czytaj dalej » "ZBRODNIA I KARA" - FIODOR DOSTOJEWSKI - powieść, zaliczana dziś do klasyki światowej. Główny bohater - student Raskolnikow zamordował siekierą starą lichwiarkę i jej siostrę Lizawietę, oraz dokonał rabunku. Opis mordu autor przedstawia w sposób drastyczny...
czytaj dalej » "PAN WOŁODYJOWSKI" - HENRYK SIENKIEWICZ - Akcja toczy się na kresach wschodnich podczas wojny polsko-tureckiej za panowania Michała Wiśniowieckiego Kompozycja i fabuła Początkowe rozdziały pełnią funkcję ekspozycyjną zarówno w stosunku do całości powieści jak i do jej części pierwszej...
czytaj dalej » "OGNIEM I MIECZEM" - HENRYK SIENKIEWICZ - Koniec 1647 r., południowo-wschodnie kresay Rzeczypospolitej, tzw. Dzikie Pola, nad rzeką Omelniczek, dopływem Dniepru - Uratowanie przez Jana Skrzetuskiego, namiestnika chorągwi husarskiej, życia Bohdanowi Chmielnickiemu....
czytaj dalej » "POTOP" - HENRYK SIENKIEWICZ - powieść obejmuje dwa lata najazdu szwedzkiego, zwanego przez autora "potopem" - 1655-1656 rok.
Centralnym wydarzeniem historycznym w powieści jest obrona Jasnej Góry. W "Potopie" występują historyczne postacie...
czytaj dalej » "POWRACAJĄCA FALA" - BOLESŁAW PRUS - Niemiec Gotlieb Adler jest właścicielem zyskownej fabryki tkackiej. Problemem Adlera jest jego ukochany syn Ferdynand: lekkoduch, nieuk, legat, który roztrwoniwszy w wielkim świecie pieniądze powraca do ojca. Ponieważ syn stracił fortunę - ojciec zarządza plan oszczędności w fabryce...
czytaj dalej » "ANTEK" - BOLESŁAW PRUS - jedna z najbardziej znanych nowel Prusa, wpisuje się w krąg utworów opowiadających o losie wiejskiego, utalentowanego dziecka. Przypomina "Janka Muzykanta"...
czytaj dalej » "LALKA" - BOLESŁAW PRUS - jest jedną z trzech, obok "Faraona" i "Emancypantek", najważniejszych powieści Prusa. Oprócz Warszawy, epizody akcji w "Lalce" rozgrywają się w Zasławiu i w Paryżu...
czytaj dalej » "GLORIA VICTIS" - ELIZA ORZESZKOWA - pierwszy plan noweli zaprezentowany odbiorcy to rozmowa lasu z wiatrem. Czytelnik staje się świadkiem baśniowej sytuacji: oto dzięki zabiegom personifikacji i animizacji wszelkie elementy leśnej przyrody mówią, opowiadają, co widziały na leśnej polanie...
czytaj dalej »